Ευρωεκλογές+

Σε μερικές ημέρες διεξάγονται για όγδοη φορά οι εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Οι Έλληνες πολίτες καλούνται να εκλέξουν τους 21 εκπροσώπους τους στο αχανές Ευρωκοινοβούλιο των 751 μελών! Η Συνθήκη της Λισαβόνας που τέθηκε σε πλήρη ισχύ το Δεκέμβριο του 2009 επέφερε αρκετές σημαντικές θεσμικές αλλαγές, οι οποίες επηρεάζουν και τις παρούσες ευρωεκλογές. Η σημαντικότερη αλλαγή, όμως, για τη χώρα μας είναι η ανάδειξη των Ευρωβουλευτών με τη μέθοδο της σταυροδοσίας και όχι με λίστα, όπως ίσχυε μέχρι τώρα...

Η κυβέρνηση αιφνιδιαστικά το Φεβρουάριο αποφάσισε την αλλαγή στον τρόπο ανάδειξης των Ευρωβουλευτών. Εκ πρώτης όψεως, η κίνηση αυτή φαίνεται σωστή και τονώνει το δημοκρατικό αίσθημα των πολιτών. Πολλοί ήταν αυτοί που αντιτίθονταν στη λίστα, καθώς υποστήριζαν πως εξυπηρετεί εσωκομματικές ισορροπίες και μόνο. Συνήθως, ο πρόεδρος του κόμματος τοποθετούσε ψηλά στη λίστα στελέχη προσκείμενα σε αυτόν, ενώ αρκετές φορές σε εκλόγιμη θέση τοποθετούνταν εσωκομματικοί αντίπαλοι. Έτσι, η “ευρωπαϊκή ομάδα” αποτελούνταν από άτομα φιλικά προς την ηγεσία και κάποιον εσωκομματικό αντίπαλο που βίωνε την “πολιτική εξορία” των Βρυξελλών και του Στρασβούργου μένοντας παροπλισμένος, μακριά από τις εδώ πολιτικές εξελίξεις.

Η απόφαση αυτή έχει πολλά θετικά, αλλά και πολλά περισσότερα αρνητικά στοιχεία! Από τους ωφελημένους είναι σίγουρα οι ηγέτες των κομμάτων και τα επιτελεία τους. Φεύγει από πάνω τους το μεγάλο βάρος κατάρτισης της ευρωλίστας και όλα τα επακόλουθά της. Μειώνονται οι εσωκομματικές τριβές και το βάρος της επιλογής των Ευρωβουλευτών πέφτει στους ώμους των πολιτών. Ολόκληρος ο κομματικός μηχανισμός κινητοποιείται, όπως και οι υποψήφιοι ευρωβουλευτές, οι οποίοι θα προσπαθήσουν περισσότερο για το κόμμα τους και την εκλογή τους. Στις προηγούμενες διαδικασίες, οι υποψήφιοι σε μη εκλόγιμες θέσεις ουσιαστικά έμεναν αδρανείς και δεν συμμετείχαν στο σύνολο της προεκλογικής εκστρατείας.

Ένα πολύ θετικό στοιχείο είναι πως ο κάθε Ευρωβουλευτής θα κρίνεται μεμονωμένα για όσα λέει και πράττει κατά την άσκηση των καθηκόντων του στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Θα είναι δηλαδή υπόλογος σε όλους τους Έλληνες πολίτες για τη στάση και τις αποφάσεις του σε σημαντικά ζητήματα της Ευρώπης. Μέχρι στιγμής, οι Ευρωβουλευτές λογοδοτούσαν μόνο στο κόμμα τους και ουσιαστικά “ακολουθούσαν τη γραμμή”, αφού γνώριζαν πως η εύνοια του προέδρου του κόμματος αρκούσε για μελλοντική υποψηφιότητα και επανεκλογή τους...

Η επιλογή της σταυροδοσίας, όμως, έχει πολλά μειονεκτήματα! Αυτά δεν εντοπίζονται μόνο στην ουσία της, αλλά και στο ότι επελέγη να αποτελεί μια μοναδική εκλογική περιφέρεια το σύνολο της επικράτειας. Έτσι, αντί της κατάτμησης σε μικρότερες περιφέρειες, οι εκλογείς καλούνται να ψηφίσουν τους ίδιους υποψηφίους σε κάθε γωνιά της χώρας. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως ο κάθε υποψήφιος καλείται προεκλογικά να “οργώσει” τη χώρα προκειμένου να κάνει γνωστές τις θέσεις του και να προβληθεί επαρκώς σε μεγάλη μερίδα του εκλογικού σώματος! Όπως όλοι καταλαβαίνουμε αυτό είναι ανέφικτο από άποψη χρόνου και χρήματος. Αυτό φυσικά, όμως, ευνοεί τους ήδη προβεβλημένους πολιτικούς και τα ήδη γνωστά δημόσια πρόσωπα, τα οποία με ελάχιστες τηλεοπτικές εμφανίσεις και προεκλογικές συγκεντρώσεις θα εξαργυρώσουν τη φήμη και την αναγνωρισιμότητά τους με μια θέση στο επόμενο Ευρωκοινοβούλιο...

Παλαιότερα, έστω και για συμβολικούς λόγους, στις λίστες των ευρωεκλογών περιλαμβάνονταν αξιόλογες και εγνωσμένου κύρους προσωπικότητες, οι οποίες δεν χρειαζόταν να συμμετέχουν σε μικροπολιτικές προεκλογικές διαδικασίες. Αυτοί οι άνθρωποι είχαν χρήσιμες γνώσεις, αλλά δεν διέθεταν την απαραίτητη λαοφιλία για να εκλεγούν με σταυρό προτίμησης. Πλέον, κανείς δεν εξασφαλίζει πως οι πολιτικοί και πολίτες που δεν διαθέτουν μηχανισμούς και χρηματικά κεφάλαια θα εκλέγονται σε θέσεις βαρύτητας, όπως αυτή του Ευρωβουλευτή.

Ένα άλλο σχετικό ζήτημα είναι η προβολή των μικρότερων κομμάτων. Η πολύ μικρή προεκλογική περίοδος δεν βοηθά καθόλου ως προς την ανάδειξη των κομμάτων αυτών, τα οποία συνήθως περιορίζονται σε δεκάλεπτα διαφημιστικά μηνύματα που συνήθως προβάλλονται μεταμεσονύχτια, αλλά και ανούσιες διακαναλικές συνεντεύξεις ελάχιστες μέρες πριν από τις εκλογές. Τα ΜΜΕ δίνουν ελάχιστο χρόνο και χώρο για να προβάλλουν τις θέσεις και τα στελέχη τους, με αποτέλεσμα περισσότερα από τα 40 περίπου κόμματα που διεκδικούν την ψήφο μας να παραμένουν άγνωστα στους ψηφοφόρους.

Αλλά και μετά τις εκλογές τα μειονεκτήματα της σταυροδοσίας θα συνεχίσουν να είναι έντονα! Οι εκλεγμένοι, πλέον, Ευρωβουλευτές θα περνούν περισσότερο χρόνο στην Ελλάδα παρά στο Στρασβούργο και τις Βρυξέλλες προκειμένου να καταφέρουν να επανεκλεγούν. Αυτό θα καταναλώνει αρκετό χρόνο από τις κοινοβουλευτικές εργασίες τους και ο μοναδικός χαμένος θα είναι για άλλη μια φορά η Ελλάδα που θα υποεκπροσωπείται σε επιτροπές, διαβουλεύσεις, αποστολές κτλ...

Οι νέοι Ευρωβουλευτές θα αποτελούν “μικρούς Πρωθυπουργούς”, αφού θα είναι οι μοναδικοί άμεσα εκλεγμένοι πολιτικοί στο σύνολο της επικράτειας, πέρα από τον Πρωθυπουργό! Ο ρόλος και η συμπεριφορά τους το αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς είναι σχεδόν βέβαιο πως από αυτούς τους 21 εκλεγμένους θα προκύψουν νέοι “πολιτικοί ηγέτες” πανελλαδικής εμβέλειας. Αυτό θα δοκιμάσει σε μεγάλο βαθμό τις υπάρχουσες πολιτικές και κομματικές δομές...

Δυστυχώς, ο σταυρός προτίμησης σε μεγάλες εκλογικές περιφέρειες όχι μόνο δεν καταπολεμά τις πελατειακές σχέσεις και το “μαύρο πολιτικό χρήμα”, αλλά το ευνοεί κιόλας! Όταν συζητείται και ζητείται η διάσπαση των μεγάλων εκλογικών περιφερειών (όπως η Β’ Αθηνών), δε νοείται να χαρακτηρίζεται ενιαία εκλογική περιφέρεια για τις ευρωεκλογές η επικράτεια!

Όπως και να έχει, πάντως, καλούμαστε να συμμετέχουμε ενεργά και σε αυτή την εκλογική διαδικασία για να αποφασίσουμε τι είδους Ευρώπη θέλουμε για το μέλλον! Επιβάλλεται να επιλέξουμε άξια και ικανά άτομα με γνώσεις, ήθος και εργατικότητα για να μας εκπροσωπήσουν. Άλλωστε, το σύνθημα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τις επερχόμενες εκλογές είναι “Δράσε.Αντίδρασε.Επηρέασε.” και είναι χαρακτηριστικό για το τι πρέπει να πράξουμε επιτέλους ως ενεργοί πολίτες! Μόνο με δράση και αντίδραση μπορούμε να επηρεάσουμε τις πολιτικές εξελίξεις προς το καλύτερο, για μια Ευρώπη πιο δημοκρατική και φιλική προς τον πολίτη. Η αποχή και η απραξία δεν βοήθησαν ποτέ...