Το διακύβευμα των αυτοδιοικητικών εκλογών

Βρισκόμαστε πλέον μια ανάσα από τις αυτοδιοικητικές εκλογές που διεξάγονται φέτος για να εκλέξουν όργανα για τη νέα “καλλικρατική” τοπική αυτοδιοίκηση. Πολλά έχουν υποθεί για υποψηφίους, πρόωρες εκλογές, μηνύματα της κάλπης, μνημόνιο κτλ. Ας προσπαθήσουμε, όμως, να δούμε τα πράγματα πιο ψύχραιμα και με μια κριτική ματιά.

Η αρχή έγινε με τη διοικητική μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης ή αλλιώς τον Καλλικράτη. Πλέον, οι δήμοι διευρύνονται σε μέγεθος αλλά συρρικνώνονται σε αριθμό, ενώ οι νομαρχίες καταργούνται και τη θέση τους καταλαμβάνουν οι περιφέρειες! Πρόκειται για ένα σχήμα που ευελπιστεί στην ενίσχυση του ρόλου των “τοπικών αρχόντων” και ειδικά των νέων περιφερειαρχών που θα έχουν το ρόλο “μικρού πρωθυπουργού”. Τρανό παράδειγμα αποτελεί η περιφέρεια Αττικής, όπου ο νέος περιφερειάρχης καλείται να λαμβάνει αποφάσεις για περίπου πέντα εκατομμύρια πολίτες, δηλαδή το 50% σχεδόν του πληθυσμού της χώρας! Εκτός, όμως, από αυτές τις μεγάλες αλλαγές, ο Καλλικράτης πρωτοπορεί και σε άλλες ρυθμίσεις του. Μια από αυτές είναι η σύσταση επιτροπών από μη αιρετούς δημότες για τη διαβούλευση σημαντικών τοπικών ζητημάτων, ενώ ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει και στην δυνατότητα εκλογιμότητας στα 18 έτη (από τα 21 που ίσχυαν).

Όλα τα παραπάνω αποτελούν εχέγγυα για μια νέα εποχή με ισχυρή τοπική αυτοδιοίκηση. Όλα αυτά θα μπορούσαν να λειτουργήσουν άψογα αν η οικονομική κατάσταση της χώρας ήταν ομαλή και χωρίς προβλήματα. Πλέον, υπό την επιτήρηρη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και με τα δάνεια να “τρέχουν” γίνεται εύκολα αντιληπτό πως οι πόροι για την αυτοδιοίκηση θα είναι ελάχιστοι έως μηδαμινοί σε πολλές περιπτώσεις… Φυσικά, με τη νέα μορφή διοίκησης μειώνεται δραστικά ο αριθμός των αιρετών καθώς και αυτός των ΝΠΔΔ. Αυτός είναι άλλωστε κι ένας από τους λόγους που επισπεύστηκε η εφαρμογή του Καλλικράτη!

Πάμε τώρα στο διά ταύτα της όλης υπόθεσης: Ποιό είναι το διακύβευμα αυτών των εκλογών; Όπως ξέρουμε σε κάθε εκλογική διαδικασία τίθεται στο τραπέζι των συζητήσεων κι ένα σημαντικό επίκαιρο ζήτημα που επηρεάζει την κοινή γνώμη και το εκλογικό σώμα, ενώ πολλές φορές κρίνει το εκλογικό αποτέλεσμα. Φέτος, κύριο θέμα συζήτησης είναι η συμπόρευση ή η εναντίωση με το μνημόνιο. Αρκετοί υποψήφιοι (περιφερειάρχες, δήμαρχοι κτλ) έκαναν σημαία τους την εναντίωση με το μνημόνιο, ενώ δεν είναι λίγοι από αυτούς που έχουν να επιδείξουν ως μοναδικό τους προτέρημα την αντιμνημονιακή δράση… Συμφωνώ απόλυτα πως το μνημόνιο και οι διατάξεις του αποτελούν το σημαντικότερο ζήτημα της χώρας αυτή τη στιγμή και θα μας απασχολεί για χρόνια ακόμα, αλλά αυτό από μόνο του δεν αρκεί για την επιλογή του καταλληλότερου υποψηφίου στις επερχόμενες εκλογές. Το μνημόνιο, καλώς ή κακώς, θα συνεχίσει να εφαρμόζεται ακόμα κι αν εκλεγεί δήμαρχος ή περιφερειάρχης κάποιος πολέμιός του… Οι πολίτες πρέπει να επιλέξουν υποψηφίους που να πληρούν πολλά άλλα κριτήρια, πλην της αντιμνημονιακής δράσης. Είναι σαφές πως η πολιτική απόφαση της στήριξης ή όχι του μνημονίου δεν αποτελεί προσόν για να ασκήσει κάποιος διοίκηση ή να αναλάβει αξιώματα… Πρέπει να στηριχθούν άνθρωποι ικανοί, με όρεξη για δουλειά στις τοπικές κοινωνίες, άνθρωποι με διάθεση για προσφορά και πάνω απ’ όλα τίμιοι με ξεκάθαρες προθέσεις. Δυστυχώς, η εναντίωση στο μνημόνιο δεν είναι αρκετή για την επίλυση των προβλημάτων της τοπικής κοινωνίας και την ανάπτυξή της.

Πολύς ντόρος έχει γίνει και τις τελευταίες ημέρες με τις δηλώσεις του Πρωθυπουργού στη διακαναλική συνέντευξή του. Σαφώς και ερμηνεύουν λανθασμένα τα λεγόμενά του όσοι υποστηρίζουν πως αν δεν κερδίσουν τις περιφέρειες υποψήφιοι του ΠΑΣΟΚ , τότε θα διεξαχθούν πρόωρες εκλογές με ενδεχόμενη ακυβερνησία της χώρας. Είναι αυτονόητο πως σε κάθε εκλογική αναμέτρηση τα πολιτικά κόμματα μετράνε τις δυνάμεις τους και την επίδραση των πολιτικών τους στους πολίτες. Από εκεί και πέρα, διλήμματα του τύπου “περιφερειάρχες ΠΑΣΟΚ ή ακυβερνησία” ή “μνημόνιο ή ΝΔ” δεν πιστεύω πως υφίστανται. Σαφώς τα αποτελέσματα των εκλογών στέλνουν διάφορα μηνύματα στα κομματικά επιτελεία, αλλά δεν πρέπει να ξεχνούμε πως οι εκλογές αυτές αφορούν την τοπική αυτοδιοίκηση κι όχι την επικρότηση ή αποδοκιμασία του μνημονίου και της κυβερνητικής πολιτικής. Οι εκλογές αυτές δεν αποτελούν σε καμία περίπτωση δημοψήφισμα ευαρέσκειας ή δυσαρέσκειας της κυβέρνησης, ούτε θα ανατρέψουν τις κοινοβουλευτικές ισορροπίες!

Σε αυτή την εκλογική διαδικασία έκανε την εμφάνισή του κι ένα νέο φαινόμενο. Πολλοί υποψήφιοι (κυρίως δήμαρχοι) προσπαθούν να κρύβουν επιμελώς την κομματική τους ταυτότητα από τους δημότες. Το οξύμωρο είναι πως οι ίδιοι και οι συνδυασμοί τους ήταν αυτοί που προσέτρεξαν στα κομματικά γραφεία για να πάρουν το πολυπόθητο “χρίσμα” και την ανάλογη κομματική στήριξη! Το μόνο που καταφέρνουν είναι να αντιφάσκουν συνεχώς… Όπως και να το κάνουμε συνδυασμοί “κομματικοί αλλά ανεξάρτητοι” δεν γίνεται να υπάρξουν! Οι πολιτικοί αυτοί το μόνο που επιζητούν είναι να επωφεληθούν από το κλίμα δυσαρέσκειας προς τα πολιτικά κόμματα που εκφράζεται σε μεγάλο βαθμό αυτή τη στιγμή στην κοινωνία. Αν κάποιος υποψήφιος δεν επιθυμεί να έχει την κομματική στήριξη μπορεί είτε να μην την ζητήσει εξαρχής, είτε να μην την αποδεχθεί αν αποδοθεί χωρίς προηγούμενη έγκρισή του. Όλα τα υπόλοιπα αποτελούν προσπάθεια αποπλάνησης του εκλογικού σώματος!

Πάμε τώρα σε ένα άλλο σημαντικό ζήτημα που δεν είναι άλλο από τους νέους. Για πρώτη φορά τους δίνεται η δυνατότητα να εκλεγούν από την ηλικία των 18 ετών! Είναι ένα σημαντικό βήμα για την ενεργή ενασχόλησή τους στα κοινά από νεαρή ηλικία και την προώθηση λύσεων που επωφελούν τη νεολαία. Δυστυχώς, στις περισσότερες των περιπτώσεων σε αυτές τις εκλογές οι νέοι έχουν επιλεγεί για να “συμπληρώσουν” κενές θέσεις στα ψηφοδέλτια των συνδυασμών και όχι για να έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στους νέους “καλλικρατικούς” δήμους… Οι νέοι πρέπει να διεκδικήσουν επί ίσοις όροις την εδραίωσή τους στα κοινά μέσα από τη συνεχή ενεργή παρουσία τους στα κοινωνικά δρώμενα και τους κοινωνικούς αγώνες! Φυσικά, πρέπει να τονιστεί πως δεν είναι όλοι οι νέοι ίδιοι και πως απλά και μόνο η ηλικία δεν αποτελεί ικανή συνθήκη εκλογής. Η νεαρή ηλικία πρέπει να συνοδεύεται από φρέσκιες ιδέες για ανάπτυξη, όρεξη για δουλειά και προσφορά, καθώς και πνεύμα συνεργασίας με τους μεγαλύτερους σε ηλικία πολιτικούς αλλά και πολίτες. Επίσης, δεν πρέπει να ξεχνάμε πως υπάρχουν αρκετοί νέοι σε ηλικία που εκφράζουν γεροντικές και ξεπερασμένες απόψεις, ενώ άλλοι μεγάλοι σε ηλικία άνθρωποι δείχνουν πως διαθέτουν την απαραίτητη φρεσκάδα (συνοδευόμενη από ανάλογες απόψεις) για να οδηγήσουν τον τόπο τους μπροστά…

Κλείνοντας, το μόνο που έχω να αναφέρω είναι η επιτακτική ανάγκη να συμμετέχουν ενεργά οι πολίτες και σε αυτές τις εκλογές και να εκφράσουν δημοκρατικά τη βούλησή τους. Ειδικά οι νέοι οφείλουν να στηρίξουν και να ενδυναμώσουν τις δημοκρατικές διαδικασίες. Πάντως, δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να αμελούμε πως οι εκλογές αυτές είναι αμιγώς αυτοδιοικητικές. Ο λαός έχει δύναμη και μπορεί να το αποδείξει στην κάλπη. Ελπίζω να εκλεγούν άτομα ικανά που θα οδηγήσουν τον τόπο τους σε τροχιά ανάπτυξης. Τέλος, θα χρησιμοποιήσω μια φράση γεμάτη νόημα που μου έκανε εντύπωση μόλις την πρωτάκουσα: “Οι κακοί πολιτικοί εκλέγονται από καλούς πολίτες που δεν ψηφίζουν!”