No Hate Speech Movement: Το τέλος της αρχής;

Η εκστρατεία “Οι Νέοι καταπολεμούν τη ρητορική μίσους στο διαδίκτυο” είναι ένα πρόγραμμα που υλοποιείται από τον τομέα της νεολαίας του Συμβουλίου της Ευρώπης από το 2012. Αποσκοπεί στην καταπολέμηση του ρατσισμού και των διακρίσεων στην ηλεκτρονική έκφραση της ρητορικής μίσους, εφοδιάζοντας τους νέους και τις οργανώσεις νεολαίας με τις αναγκαίες ικανότητες για να αναγνωρίζουν και να ενεργούν κατά αυτών των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. 

Γεννήθηκε ύστερα από πρόταση των εκπροσώπων της νεολαίας στο Advisory Council on Youth και εγκρίθηκε από το Joint Council on Youth (στο οποίο οι εκπρόσωποι των οργανώσεων νεολαίας και οι εκπρόσωποι των κυβερνήσεων λαμβάνουν αποφάσεις για τις πολιτικές, τις προτεραιότητες και τα προγράμματα στα πλαίσια του co-management) του Συμβουλίου της Ευρώπης. Η πρώτη φάση της ευρωπαϊκής εκστρατείας ξεκίνησε τυπικά από το Γενικό Γραμματέα του Συμβουλίου της Ευρώπης Thorbjørn Jagland στις 22 Μαρτίου 2012 και τελείωσε επίσημα στις 31 Μαρτίου 2015. Παρ’ όλα αυτά, λόγω της μεγάλης επιτυχίας και αναγνωρισιμότητάς της, η εκστρατεία θα συνεχιστεί έως και το 2017! Ήδη υλοποιούνται από μη κυβερνητικές οργανώσεις και κυβερνητικούς εταίρους περισσότερες από 40 εθνικές εκστρατείες σε διάφορες χώρες.

Η εκστρατεία δεν έχει σχεδιαστεί για να περιορίσει την ελευθερία της έκφρασης στο διαδίκτυο σε καμία περίπτωση. Είναι ξεκάθαρα ενάντια στη ρητορική μίσους στο διαδίκτυο σε όλες τις μορφές της, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που επηρεάζουν περισσότερο τους νέους, όπως ο κυβερνο-εκφοβισμός (cyber-bullying). Η εκστρατεία επικεντρώνεται στην εκπαίδευση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στη ενεργό συμμετοχή της νεολαίας και στη γνώση των μέσων.

Το διάστημα 28-30 Μαΐου 2015 πραγματοποιήθηκε στο Στρασβούργο το Συνέδριο Αξιολόγησης του No Hate Speech Movement με τίτλο “No Hate Speech Movement: Το τέλος της αρχής;”. Οι συμμετέχοντες ξεπέρασαν τους 120 και προέρχονται από εκπροσώπους οργανώσεων νεολαίας, καθώς και εκπροσώπους των φορέων-εταίρων της εκστρατείας. Κύριος σκοπός του συνεδρίου ήταν να αξιολογηθούν τα αποτελέσματα της εκστρατείας και να αναπτυχθεί η στρατηγική που θα ακολουθηθεί από εδώ και πέρα ως follow-up. Πιο συγκεκριμένα, οι στόχοι του συνεδρίου ήταν:

1. Να γίνουν γνωστά τα επιτεύγματα της εκστρατείας σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, συμπεριλαμβανομένου του έργου των online ακτιβιστών, των εθνικών εκστρατειών και των ευρωπαίων εταίρων.
2. Να παρουσιαστούν και να συμπληρωθούν τα πορίσματα της εξωτερικής αξιολόγησης της εκστρατείας με τους κύριους εταίρους της εκστρατείας.
3. Να εντοπιστούν οι περιοχές για περαιτέρω συνεργασία και follow-up σε όλα τα σχετικά επίπεδα και να αναπτυχθούν στρατηγικές υλοποίησης.
4. Να εδραιωθούν οι σχέσεις και τα δίκτυα που ξεκίνησαν μέσα στην/για την εκστρατεία.
5. Να δοθεί αναγνώριση και προβολή στην εκστρατεία και να δεσμευτούν οι εταίροι για την περαιτέρω δράση κατά της ρητορικής μίσους και υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Στο συνέδριο συμμετείχαν αξιωματούχοι του Συμβουλίου της Ευρώπης, καθώς και ακαδημαϊκοί, ακτιβιστές και πολιτικοί. Στα διάφορα workshops, οι νέοι συμμετέχοντες μοιράστηκαν καλές πρακτικές, αξιολόγησαν τις εμπειρίες τους και έκαναν προτάσεις για το μέλλον της εκστρατείας! Επίσης, έγινε εκτενής παρουσίαση της εξωτερικής αξιολόγησης που πραγματοποιήθηκε για την εκστρατεία, αλλά και της πανευρωπαϊκής έρευνας που προηγήθηκε.

Ιδιαίτερη αξία έχει να τονιστεί πως αν και το No Hate Speech Movement αποτελεί ευρωπαϊκή εκστρατεία, εντούτοις χάρη στην αποτελεσματικότητά του έχει επεκταθεί ραγδαία και σε άλλες ηπείρους. Στο Μεξικό η εκστρατεία είναι γνωστή ως Sintags, ενώ αντίστοιχη εκστρατεία υλοποιείται και στο Μαρόκο, λαμβάνοντας πάντα υπόψη τις ιδιαιτερότητες και ιδιομορφίες της κάθε περιοχής και του κάθε λαού.

Το No Hate Speech Movement κατάφερε αυτά τα δυο και κάτι χρόνια να γίνει ίσως η πιο αναγνωρίσιμη και επιτυχημένη εκστρατεία του Συμβουλίου της Ευρώπης. Δυστυχώς στην Ελλάδα δεν υφίσταται ακόμα εθνική εκστρατεία, παρόλο που αντιμετωπίζουμε όλο και περισσότερα κρούσματα bullying και cyber-bullying! Το Συμβούλιο της Ευρώπης έχει δώσει όλα τα απαραίτητα εργαλεία και την τεχνογνωσία στα κράτη μέλη του για να “στήσουν” την εθνική στρατηγική τους ενάντια στη ρητορική του μίσους, αλλά η χώρα μας για ακόμα μια φορά μένει αμέτοχη στις εξελίξεις. Αντιθέτως, χώρες εκτός Ευρώπης, όπως το Μεξικό και το Μαρόκο, σπεύδουν να ωφεληθούν και “επενδύουν” στη σωστή διαδικτυακή (και όχι μόνο) διαπαιδαγώγηση της νεολαίας τους. Η συνέχιση της εκστρατείας για το διάστημα 2015-2017 αποτελεί σημαντικό γεγονός που δεν θα πρέπει να υποτιμήσουμε σε καμία περίπτωση και θα πρέπει να το εκμεταλλευτούμε δεόντως αν θέλουμε να ενισχύσουμε το ρόλο της νεολαίας στη χώρα μας. Ελάχιστα είναι τα χρήματα που απαιτούνται, περισσότερο μετράει η θέληση και διάθεση για πρόοδο...