Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος Β’

Ενάμισης χρόνος ακριβώς συμπληρώνεται σήμερα από την εκλογή του Ιερωνύμου στο ύπατο αξίωμα της Αυτοκεφάλου Εκκλησίας της Ελλάδος. Την 7η Φεβρουαρίου 2008 εξελέγη από την Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος και ενθρονίστηκε στις 16 Φεβρουαρίου.

Σε αυτό το διάστημα ο Ιερώνυμος κατάφερε να γίνει αγαπητός και αρεστός στην πλειοψηφία των Ελλήνων (χριστιανορθόδοξων και μη) μέσα από τις πράξεις του και τις αγαθοεργίες του.

Το παρελθόν του ένδοξο. Σπούδασε στο Τμήμα Αρχαιολογίας και στη Θεολογική σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Διετέλεσε πρώτος σε πανελλαδική κλίμακα υπότροφος του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών στις βυζαντινές σπουδές, τις οποίες πραγματοποίησε στα Πανεπιστήμια του Γκρατς και του Μονάχου, ενώ φοίτησε και στο Ostkirchliches Institut, Ινστιτούτο της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας στο Ρέγκενσμπουργκ της Γερμανίας. Κατάφερε έτσι να αποκτήσει αξιοζήλευτη μόρφωση και να ακολουθήσει ακαδημαϊκή καριέρα, την οποία εγκατέλειψε για να ενταχθεί στον ορθόδοξο κλήρο.

Ως Μητροπολίτης Θηβών και Λεβαδείας πραγματοποίησε πλούσιο κοινωνικό έργο. Ξεχωρίζουν η δημιουργία οικοτροφείων, ορφανοτροφείου με μορφή ανάδοχης οικογένειας (Θήβα), Στεγών Ηλικιωμένων (Θήβα, Λιβαδειά), Κέντρου Επανένταξης Ψυχικώς Πασχόντων (Λιβαδειά), Εκπαιδευτηρίου Δημιουργικής Απασχόλησης Παίδων με Ειδικές Ανάγκες σε συνεργασία με άλλους φορείς του Νομού (Λιβαδειά), του Κέντρου Πρόληψης για τα ναρκωτικά (Λιβαδειά), Συσσιτίων Απόρων συμπεριλαμβανομένων και οικονομικών μεταναστών (Θήβα), Συμβουλευτικών Σταθμών (Θήβα), Κέντρου Ιστορικών και Αρχαιολογικών Ερευνών (Ζάλτσα - Ιερά Μονή Λυκούρεση). Επίσης, φρόντισε για τη δημιουργία και λειτουργία ενοριακών πνευματικών κέντρων και κέντρων νεότητας στις περισσότερες ενορίες, καθώς και προτύπων κατασκηνωτικών εγκαταστάσεων στον Παρνασσό. Με πρωτοβουλία του ιδρύθηκε και λειτουργεί το Κέντρο Ερευνών της Ιστορίας και του Πολιτισμού της Βοιωτίας, το οποίο συνεργάζεται με τα Πανεπιστήμια Durham και Cambridge. Πρωτοστάτησε για την δημιουργία του Κέντρου Ευαισθητοποιήσεως Πληθυσμού σε θέματα περιβάλλοντος και οικονομικών μεταναστών, το οποίο λειτουργεί στα Οινόφυτα.

Υιοθετώντας ένα πιο low profile τρόπο ζωής και άσκησης των καθηκόντων του από τον προκάτοχό του μακαριστό Χριστόδουλο κατάφερε να περάσει στους πιστούς το μήνυμα πως η Εκκλησία της Ελλάδος θα επιστρέψει και πάλι στον καθαρά πνευματικό και ανθρωπιστικό της ρόλο, αφήνοντας στην άκρη κοσμικά στοιχεία του παρελθόντος! Από την πρώτη κιόλας ημέρα αρνήθηκε τη χρήση προνομίων και πολυτελειών που απέρρεαν από το αξίωμά του. Συνέχισε να μετακινείται με το παλιό του αυτοκίνητο και διαμένει σε ένα μικρό διαμέρισμα.

Η αλλαγή πορείας για την Εκκλησία φάνηκε από την αρχή της παρουσίας του στην Αρχιεπισκοπή. Ένα από τα πρώτα του μελήματα ήταν ο οικονομικός έλεγχος των ταμείων της Εκκλησίας, καθώς και της ακίνητης περιουσίας της. Ορίζοντας ειδική επιτροπή θέλησε να εξακριβώσει την οικονομική κατάσταση της Εκκλησίας και να προωθήσει τη διαφάνεια στα οικονομικά της. Άλλωστε, ο ίδιος έχει αποκτήσει άσχημη εμπειρία από τις οικονομικές δοσοληψίες, αφού κατηγορήθηκε για οικονομικά σκάνδαλα. Αυτός ήταν ο κύριος λόγος που δεν εκλέχθηκε Αρχιεπίσκοπος το 1998. Φυσικά, όλα αυτά αποτελούσαν σκευωρίες, πράγμα που αποδείχθηκε, και δεν στάθηκαν ικανές να τον λυγίσουν.

Οι σχέσεις με το Οικουμενικό Πατριαρχείο αποκαταστάθηκαν πλήρως και έγιναν θερμότερες. Η παρουσία του στην τηλεόραση και τα υπόλοιπα ΜΜΕ ελάχιστη. Αυτό δεν σημαίνει, όμως, πως δεν επιτελεί πλούσιο έργο. «Τα έσοδα από τη διαχείριση της εκκλησιαστικής περιουσίας πρέπει να επιστρέφουν στον λαό» άλλωστε ήταν η φράση του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου κατά την ενθρόνισή του τον που είχε κάνει τη μεγαλύτερη αίσθηση. Έτσι, τέθηκε σε εφαρμογή το σχέδιο «αξιοποίησης της εκκλησιαστικής περιουσίας».

Σε πρόσφατη συνεδρίαση της Ιεράς Συνόδου αποφασίστηκε το 25% των εσόδων, τα οποία προέρχονται από τη μοναστηριακή περιουσία που διαχειρίζεται η ΕΚΥΟ (οικονομική υπηρεσία της Εκκλησίας) να διατίθεται για τη δημιουργία φιλανθρωπικών ιδρυμάτων κοινωνικής μέριμνας. Στο διάστημα που βρίσκεται ο Ιερώνυμος στο τιμόνι της Εκκλησίας τα έσοδα από την αξιοποίησης της μοναστηριακής περιουσίας που έχουν μπει στο ταμείο υπολογίζονται σε 20 εκατ. ευρώ. Αυτό σημαίνει δηλαδή ότι 5 εκατ. ευρώ μπορούν να διατεθούν για φιλανθρωπικούς σκοπούς! Αυτή η είδηση πέρασε, δυστυχώς, στα ψιλά των μεγάλων αθηναϊκών εφημερίδων…

Όσον αφορά το πολιτικό γίγνεσθαι της χώρας ο Ιερώνυμος φαίνεται να προτιμά μια στάση ουδετερότητας και ίσων αποστάσεων από όλους τους πολιτικούς και ιδεολογικούς χώρους. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως ήταν ένας από τους λίγους ιεράρχες που αντιτάχθηκε στις λαοσυνάξεις για το θέμα των ταυτοτήτων. Είναι επίσης προοδευτικός, αφού δεν απορρίπτει το διαχωρισμό Κράτους-Εκκλησίας εφόσον ζητηθεί από την Πολιτεία. Ακόμη, δεν απορρίπτει καμία πρόταση, π.χ. σύμφωνο συμβίωσης, εάν δεν αποφασίσει πρώτα η Ιερά Σύνοδος. «Είμαι πρώτος μεταξύ ίσων» είχε δηλώσει και ακόμα κρατάει το λόγο του!

Έχει άποψη για αυτά που συμβαίνουν στον τόπο αλλά δεν υποπίπτει σε ατοπήματα τύπου «Η Δεξιά του Κυρίου», όπως ο μακαριστός Χριστόδουλος. Άλλωστε, για τον Χριστόδουλο πολλοί έχουν δηλώσει πως αν δεν ήταν ιεράρχης θα ήταν οπωσδήποτε πολιτικός. Αυτό προσπαθεί με κάθε τρόπο να αποφύγει ο Ιερώνυμος. Σε κάθε καλή ή κακή εξέλιξη για τη χώρα βρίσκεται εκεί και συνεισφέρει με τον τρόπο του. Πριν τις ταραχές στον Αγ. Παντελεήμονα είχε προνοήσει να δημιουργήσει συσσίτια για τους μετανάστες και τους λοιπούς άπορους της περιοχής. Στα επεισόδια του περασμένου Δεκεμβρίου απηύθηνε έκκληση να σταματήσουν οι ταραχές, αλλά ταυτόχρονα ζήτησε να ακουστεί η φωνή της εξεγειρόμενης νεολαίας! Όσον αφορά τα εθνικά θέματα (καλώς) αποφεύγει να τοποθετηθεί, όπως κάνει ο Θεσσαλονίκης Άνθιμος, και αφήνει τους αρμόδιους να κάνουν τη δουλεία τους.

Αυτή ήταν μια σύντομη αναδρομή στο βίο και την πολιτεία του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου Β’. Ελπίζω να συνεχίσει με την ίδια δύναμη και την ίδια πραότητα να ασκεί τα αρχιεπισκοπικά καθήκοντά του.