Που ανήκει η Ελλάδα;

Στο YouTube είναι ανεβασμένο ένα βίντεο που έχει διαδοθεί ευρέως τα τελευταία χρόνια σε όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Πρόκειται για ένα στιγμιότυπο από τις εργασίες του ελληνικού κοινοβουλίου το 1977, όπου καλούνταν να πάρει την απόφαση για την ένταξη της Ελλάδας στις Ευρωπαϊκές Κοινότητες. Ο Ανδρέας Παπανδρέου τονίζει πως η απόφαση ένταξης της Ελλάδας, η πιο κρίσιμη για το έθνος ως τότε, πάρθηκε στο βωμό του “ανήκομεν εις την Δύση”. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής παρεμβαίνει και δηλώνει ρητά πως η Ελλάδα ανήκει στο δυτικό κόσμο είτε από παράδοση, είτε από συμφέροντα. Τότε, ο Α. Παπανδρέου του απαντά πως η Ελλάδα “ανήκει στους Έλληνες”...

Έχουν περάσει 35 χρόνια από τη λεκτική διαμάχη Παπανδρέου-Καραμανλή για τη σφαίρα επιρροής στην οποία ανήκει η Ελλάδα, αλλά απάντηση σαφής δεν έχει δοθεί ακόμα. Πολλοί προσπάθησαν να τοποθετήσουν κατά τη διάρκεια των αιώνων την Ελλάδα σε διάφορες σφαίρες επιρροής ανάλογα με τα συμφέροντά τους. Από τα πρώτα χρόνια μετά την Επανάσταση του 1821 δημιουργήθηκαν κόμματα που εξυπηρετούσαν τα συμφέροντα των (τότε) Μεγάλων Δυνάμεων (Αγγλικό του Μαυροκορδάτου, Γαλλικό του Κωλέττη, Ρωσικό του Μεταξά). Το κάθε κόμμα προσπαθούσε να φέρει σε θέση ισχύος τα συμφέροντα και τη διπλωματία της χώρας που “εκπροσωπούσε” και πίστευε πως θα βοηθήσει περισσότερο την Ελλάδα στα πρώτα χρόνια της ανασύνταξης μετά την Επανάσταση.

Το θέμα με τους γεωγραφικούς προσδιορισμούς και τις σφαίρες επιρροής ήρθε ξανά στην επιφάνεια πριν από μερικά χρόνια. Ο Κώστας Καραμανλής απέβλεπε σε συμμαχίες με “ορθόδοξα χριστιανικά” κράτη με κύριους εταίρους τη Ρωσία και τη Βουλγαρία. Κύριος στόχος ήταν η εξυπηρέτηση της Ρωσίας στη μεταφορά φυσικού αερίου στη νότια Ευρώπη, ενώ υπήρξαν και μικρές αμυντικές συμφωνίες.

Τον Κ. Καραμανλή ακολούθησε ο Γιώργος Παπανδρέου όταν παραμονές των εκλογών του 2009 ανακοίνωνε το πρόγραμμά του και υποσχόταν πως μετεκλογικά, κάτω από την ηγεσία του, η Ελλάδα θα γίνει “η Δανία του νότου”. Πράγματι, το προεκλογικό του πρόγραμμα περιλάμβανε μεταρρυθμίσεις και παροχές στα πρότυπα των Σκανδιναβικών χωρών που αν εφαρμοζόταν θα ανέβαζε το ποιοτικό επίπεδο της Ελλάδας. Εκ των υστέρων μπορούμε να πούμε πως τίποτα ουσιαστικό δεν έγινε και δίκαια το εγχείρημα του ΓΑΠ για “Δανία του νότου” μετατράπηκε (από δημοσιογράφους και μη) σε “Ζιμπάμπουε του βορρά”…

Οι γεωγραφικοί προσδιορισμοί, όμως, χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο στην καθημερινότητά μας. Έτσι, λοιπόν, έχουμε “μισθούς Βουλγαρίας” που σύντομα θα γίνουν “μισθοί Κίνας”, ενώ ταυτόχρονα έχουμε “τιμές Λονδίνου”! Η κυβέρνηση Παπαδήμου προσπαθεί να μας αποτρέψει από το να γίνουμε Αργεντινή, ενώ η αντιπολίτευση την κατηγορεί πως προσπαθεί να μας κάνει Ινδία. Εν τέλει η Ελλάδα έχει κάτι που να αναφέρεται σε όλα τα υπόλοιπα κράτη της οικουμένης εκτός από την ίδια τη χώρα μας.

Μπορεί κανείς να πει πως όλο αυτό είναι θεμιτό για να γίνεται πιο εύκολη η κατανόηση των δεδομένων και των καταστάσεων από το λαό. Δεν θα διαφωνήσω σε αυτό. Δεν μπορούμε, όμως, να διαφωνήσουμε και πως ένα μέρος αυτής της φρασεολογίας χρησιμοποιείται για να αποπροσανατολίσει τους πολίτες και να τους επιφέρει σύγχυση. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι αυτό που είπε τότε ο Ανδρέας Παπανδρέου, η Ελλάδα να ανήκει στους Έλληνες. Δεν χρειάζεται να προσπαθήσουμε να μοιάσουμε στη Δανία, τη Γαλλία ή τον Καναδά, αλλά να προσπαθήσουμε με τις δικές μας δυνάμεις, δυνατότητες και ικανότητες να αναδείξουμε την Ελλάδα και να την κάνουμε από εδώ και στο εξής πεδίο αναφοράς των υπολοίπων κρατών για θετικούς λόγους. Να μην αποτελεί η Ελλάδα δορυφόρο κάποιων ισχυρότερων δυνάμεων και να μην είναι η Ελλάδα δέσμια συμφερόντων άλλων χωρών!

Σαφώς, η φράση αυτή δεν προσφέρεται για κάθε είδους υποστηρικτές ακραίων εθνικιστικών ιδεολογιών που ερμηνεύοντας κατά το δοκούν το κυριολεκτικό μήνυμα της πρότασης απαιτούν την εκδίωξη όλων των αλλοδαπών από την Ελλάδα παραβλέποντας το αληθινό νόημα που προτρέπει για πλήρη ανεξαρτησία της Ελλάδας από έξωθεν παρεμβάσεις και εξυπηρέτηση αλλότριων συμφερόντων! Όλοι οι κάτοικοι της Ελλάδας (Έλληνες και μη) οφείλουν να συνεργάζονται αρμονικά, μακριά από μισαλλοδοξίες και εχθρότητες, για την κοινωνική και προσωπική τους ανάπτυξη.