Ανασκόπηση 2012

Σε λίγες ημέρες το 2012 θα αποτελεί παρελθόν και θα εισέλθουμε στο 2013, παρά τις προφητείες των Μάγια περί καταστροφής του κόσμου. Στα τέλη κάθε χρόνου συνηθίζουμε όλοι μας, εκτός από σχέδια για τη νέα χρονιά, να κάνουμε μια ανασκόπηση του έτους που τελειώνει. Ανασκόπηση προσωπική, πολιτική, οικονομική ή άλλου είδους. Μια σύντομη ανασκόπηση των σημαντικότερων γεγονότων του 2012 θα προσπαθήσω να κάνω κι εγώ στην παρούσα ανάρτηση.

Το 2012 είχε αρκετές εξελίξεις κυρίως στον πολιτικό και οικονομικό τομέα στην Ελλάδα και τον υπόλοιπο κόσμο. Ήταν, όμως, μια χρονιά “φτωχή” σε γεγονότα αν συγκριθεί με τις προηγούμενες χρονιές και τις καταιγιστικές εξελίξεις που επέφεραν. Είναι η γνωστή ηρεμία πριν την καταιγίδα ή κάτι άλλο;

Στην παγκόσμια πολιτική σκακιέρα, οι ισορροπίες διατηρήθηκαν στην πλειοψηφία τους. Στις Η.Π.Α., ο Ομπάμα θα συνεχίσει για άλλα τέσσερα χρόνια να εφαρμόζει την πολιτική του, στη Ρωσία ο Πούτιν επέστρεψε στον προεδρικό θώκο, ενώ η μόνη ουσιαστική και σημαντική αλλαγή προέκυψε στη Γαλλία με τον Ολάντ να διαδέχεται τον Σαρκοζί στην Προεδρία. Στην Ελλάδα βιώσαμε ουσιαστικά μια “βελούδινη” αλλαγή στην εξουσία παρά τις δυο εκλογικές διαδικασίες που διεξήχθησαν, τις μετεκλογικές διεργασίες και την πόλωση που θα αναμενόταν να υπάρχει...

Το περιοδικό ΤΙΜΕ, το οποίο από το 1927 ανακηρύσσει το “πρόσωπο της χρονιάς”, επέλεξε φέτος να τιμήσει τον Πρόεδρο των Η.Π.Α. Μπάρακ Ομπάμα. Δυστυχώς, δεν μπορώ να συμφωνήσω με αυτή την επιλογή παρόλο που η επανεκλογή του Ομπάμα είναι ένα σημαντικό γεγονός για τις Η.Π.Α. και όχι μόνο. Η επιλογή πολιτικών προσώπων ως σημαντικότερα της χρονιάς αποτελούσε κοινή πρακτική τα παλαιότερα χρόνια που κυριαρχούσε η προσωποκεντρική πολιτική. Το ΤΙΜΕ πέρυσι ανακήρυξε ως “πρόσωπο της χρονιάς” τον ανώνυμο διαδηλωτή και πολλοί (ανάμεσά τους κι εγώ) ήταν αυτοί που θα ανέμεναν ανάλογη ανακήρυξη και αυτή τη χρονιά...

Πρόσωπο της χρονιάς για εμένα είναι ο άνεργος. Ο ανώνυμος άνεργος. Είτε αφορά έναν 55χρονο που απολύθηκε λίγα χρόνια πριν τη σύνταξη, είτε αφορά έναν 25χρονο πτυχιούχο που δεν βρίσκει εργασία, είτε αφορά οποιονδήποτε άλλο ενεργό πολίτη που θέλει εργασία και δεν μπορεί να βρει μια. Τα στατιστικά στοιχεία είναι ενδεικτικά της τραγικής κατάστασης που υπάρχει αυτή τη στιγμή παγκόσμια όσον αφορά την ανεργία και την απασχολησιμότητα. Πρόσφατα στοιχεία δείχνουν πως ο δείκτης ανεργίας βρίσκεται στο 26% στην Ελλάδα, στο 26,2% στην Ισπανία και στο 11,1% στην Ευρωπαϊκή Ένωση! Φυσικά, το πρόβλημα δεν είναι μόνο μεσογειακό ή ευρωπαϊκό, αφού πολλές χώρες σε όλες τις ηπείρους έχουν μεγάλο δείκτη ανεργίας είτε ως συνέπεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης, είτε ως συνέπεια άλλων παραγόντων.

Η υψηλή ανεργία έχει πολλές άμεσες και έμμεσες συνέπειες. Μια από τις σημαντικότερες από αυτές είναι η αύξηση του αριθμού των αστέγων. Οι “νεοάστεγοι” είναι δημιούργημα της κρίσης και της ανεργίας που πλήττει την κοινωνία. Στην Ελλάδα μόνο, οι νεοάστεγοι υπολογίζονται σε περισσότερους από 20.000, αριθμός τεράστιος αν αναλογιστεί κανείς πως ο τυφώνας Sandy που έπληξε τις δυτικές ακτές του Ατλαντικού τον προηγούμενο Οκτώβριο άφησε πίσω του περίπου 200.000 αστέγους! Και να σκεφτεί κανείς πως ο ένας στους πέντε έχει ανώτερο ή ανώτατο μορφωτικό επίπεδο...

Για να διαμορφωθεί η κατάσταση που περιγράφηκε παραπάνω, συνέβαλλαν τα μέγιστα οι κυβερνητικές δυνάμεις της χώρας. Το Μνημόνιο 2 (που υπερψηφίστηκε το Φεβρουάριο) και το Μνημόνιο 3 (που υπερψηφίστηκε το Νοέμβριο) ουσιαστικά διέλυσαν όσα εργασιακά δικαιώματα και όσες κοινωνικές παροχές είχαν καταφέρει να διασωθούν από τις προηγούμενες ρυθμίσεις. Η κοινωνική συνοχή έχει διαταραχθεί, ενώ τα συνεχιζόμενα μέτρα προκαλούν οργή και αγανάκτηση στους πολίτες που πλέον δεν κατευνάζονται με ανούσιες εξαγγελίες...

Η κατάσταση, δυστυχώς, φαίνεται πως έχει ξεφύγει από κάθε έλεγχο και μοιάζει να οδεύουμε προς την (οικονομική και κοινωνική) καταστροφή. Είναι σαν να βρισκόμαστε στο διάστημα και να κοιτάμε κάτω στο κενό πριν το μεγάλο άλμα που το αποτέλεσμά του θα είναι αβέβαιο. Ο Felix Baumgartner κατάφερε να προσγειωθεί ασφαλής στη Γη και να διηγείται το επίτευγμά του. Ας ελπίσουμε να μπορέσουμε κι εμείς, ως χώρα, να “προσγειωθούμε” ομαλά και όλη αυτή η περιπέτεια να αποτελεί μια δυσάρεστη ανάμνηση. Άλλωστε ό,τι δεν μας σκοτώνει μας κάνει πιο δυνατούς...