Όρκοι κι επίορκοι

Ένα από τα πράγματα που προκάλεσε μεγάλο (και αδικαιολόγητο) ντόρο από τις πρώτες μέρες της νέας κυβέρνησης ήταν ο πολιτικός όρκος του Πρωθυπουργού Αλ. Τσίπρα. Η εκπρόσωπος Τύπου της Ν.Δ. (και Ευρωβουλευτής αποσπασμένη από τα καθήκοντά της στην Αθήνα) Μαρία Σπυράκη αντέδρασε έντονα που ο Τσίπρας “αγνόησε επιδεικτικά μια παράδοση αιώνων του Ελληνικού Έθνους, η πορεία του οποίου είναι συνυφασμένη με την Ορθοδοξία”...

Το θέμα, όπως ήταν αναμενόμενο, πήρε μεγάλες διαστάσεις στα ΜΜΕ και άνοιξε για ακόμα μια φορά τη μεγάλη συζήτηση για τις σχέσεις Εκκλησίας-Πολιτείας, αλλά και την ανεξιθρησκία στην Ελλάδα! Όλα αυτά στην Ελλάδα του 2015, ένα σύγχρονο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όχι στο Ιράν των αγιατολάχ... Σίγουρα, αν η κ. Σπυράκη είχε κάνει τις ίδιες δηλώσεις για το θρησκευτικό όρκο του Τσίπρα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, θα είχε χλευαστεί ακόμα κι από τους συναδέλφους της Ευρωβουλευτές του συντηρητικού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος!

Κανείς δεν αμφισβητεί πως η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι, ακόμα κι αν δεν ασκούν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα. Αυτό αναφέρεται άλλωστε και στο άρθρο 3 του Συντάγματος: “Επικρατούσα θρησκεία στην Ελλάδα είναι η θρησκεία της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Χριστού”. Όμως, αρκεί αυτό για να αναγκάσει ακόμα κι έναν (δηλωμένα) άθεο πρωθυπουργό/υπουργό/βουλευτή να δώσει θρησκευτικό όρκο κατά την ανάληψη των καθηκόντων του; Ειδικά, όταν αλλόθρησκοι ή ετερόδοξοι δίνουν όρκο σύμφωνα με τον τύπο της δικής τους θρησκείας ή του δικού τους δόγματος.

Παραδόξως και σε αντίθεση με την επικρατούσα συντηρητική άποψη επί του θέματος, οι Μητροπολίτες Αλεξανδρούπολης και Αργολίδας κ.κ. Άνθιμος και Νεκτάριος τάχθηκαν κατά της χρήσης του θρησκευτικού όρκου. Υπερασπίστηκαν τον πρωθυπουργό που δεν έδωσε θρησκευτικό όρκο στο Ευαγγέλιο και ζήτησαν να σταματήσει να δίνεται ο όρκος αυτός! Το επιχείρημά τους είναι απόλυτα λογικό. Η θρησκευτική ορκωμοσία στο Ευαγγέλιο είναι από μόνη της οξύμωρη, αφού το ίδιο το Ευαγγέλιο είναι κατά του όρκου! Πως είναι δυνατόν οι θρησκευτικοί άρχοντες να ορκίζουν πολιτικούς άρχοντες στο Ευαγγέλιο;

Οι ίδιοι Μητροπολίτες πάνε τη συζήτηση ένα βήμα παραπέρα και ζητούν την απόσυρση του όρκου και από τις υπόλοιπες δημόσιες υπηρεσίες και τα δικαστήρια! Προχωρά έτσι η μεγάλη συζήτηση για τον (πλήρη ή μερικό) διαχωρισμό Κράτους-Εκκλησίας ή τις προνομιακές σχέσεις που θέλουν να διατηρήσουν. Ας μην επεκταθούμε όμως τόσο πολύ ακόμα.

Ο πρωθυπουργός, οι υπουργοί του και οι βουλευτές έπραξαν το αυτονόητο. Ορκίστηκαν στην τιμή και στη συνείδησή τους, όπως θα πρέπει να γίνεται σε κάθε δημοκρατικό κοσμικό κράτος του κόσμου. Πόσοι πολιτικοί είναι επίορκοι, αφού δεν έπραξαν σύννομα τα καθήκοντά τους παρά το θρησκευτικό όρκο που έδωσαν; Πόσοι από αυτούς βίωναν τον όρκο τους ως μεγάλη υπόθεση και είχαν ύψιστη προσήλωση στο καθήκον τους και πόσοι ως μια τυπική τελετή, όπου άνετα ορκίζονταν σε ιερά και όσια αδιαφορώντας για την πράξη τους; Πιστεύουμε άραγε πως οι ιερείς αισθάνονται περήφανοι για τους επίορκους που οι ίδιοι όρκισαν σε σημαντικά πολιτικά και θεσμικά αξιώματα;

Είναι υποκριτικό μια κυβέρνηση που δεν άφησε τίποτα όρθιο στη χώρα και καταπάτησε νόμους και Σύνταγμα, να παραδίδει μαθήματα ήθους και θρησκευτικής προσήλωσης σε πολιτικούς αντιπάλους και πολίτες. Είναι δυνατόν η Εκκλησία (και οι πολίτες φυσικά) να θεωρούν περισσότερο άξιο και ικανό έναν θρησκευόμενο πρωθυπουργό που δηλώνει πως μιλάει με το Θεό, όπως ο Σαμαράς, κι όχι έναν άθεο; Καλώς ή κακώς η πίστη του καθενός δεν είναι κριτήριο διοικητικών ή άλλων ικανοτήτων. Στις εκλογές εκλέγουμε άξιους πολιτικούς κι όχι θρησκευτικούς εκπροσώπους. Η επιρροή της Εκκλησίας θα πρέπει να αφορά θρησκειολογικά ζητήματα και να μην γίνεται όργανο υφαρπαγής ψήφων υπό των φόβο των “άθεων κομμουνιστών”...

Ας κρίνουμε τον Τσίπρα (και τον κάθε πολιτικό) από το έργο του και τις πράξεις του, όχι από τις θρησκευτικές πεποιθήσεις του. Η ηθική δεν προϋποθέτει να ακολουθεί κάποια θρησκεία ή δόγμα. Είναι δικαίωμα του καθενός να πιστεύει όπου θέλει, αρκεί να επιτελεί σωστά τα καθήκοντά του απέναντι στο λαό που τον εξέλεξε. Δεν ζούμε πια στο Μεσαίωνα για να περνάμε τους “απίστους” από Ιερά Εξέταση και να κάνουμε κυνήγι μαγισσών. Αν ο Τσίπρας αποδειχθεί άξιος ή ανάξιος της θέσης που του εμπιστευτήκαμε θα πρέπει να κριθεί καθαρά και μόνο από το έργο και τις πράξεις του. Ούτε από το αν πηγαίνει στην εκκλησία, ούτε από τις σχέσεις του με το ιερατείο! Καλύτερα να μιλάει με τους πολίτες και την κοινωνία παρά με το Θεό...