Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS

Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS σχεδιάστηκε για πρώτη φορά τον Αύγουστο του 1987 από τους James W. Bunn και Thomas Netter, δύο υπαλλήλους δημοσίων πληροφοριών για το Παγκόσμιο Πρόγραμμα για το AIDS στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας στη Γενεύη της Ελβετίας. Οι Bunn και Netter μετέφεραν την ιδέα τους στον Δρ Jonathan Mann, διευθυντή του Παγκόσμιου Προγράμματος για το AIDS (γνωστό σήμερα ως UNAIDS). Στο Δρ Mann άρεσε η ιδέα, την ενέκρινε, και συμφώνησε με την πρόταση πως η πρώτη Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS θα πρέπει να είναι η 1η Δεκεμβρίου 1988.

Ο Bunn, ένας δημοσιογράφος στο K PIX-TV του Σαν Φρανσίσκο, πρότεινε ως ημερομηνία την 1^η Δεκεμβρίου πιστεύοντας ότι θα μεγιστοποιήσει την κάλυψη από τα δυτικά μέσα ενημέρωσης. Αφού το 1988 ήταν έτος εκλογών στις ΗΠΑ, ο Bunn πρότεινε ότι τα μέσα μαζικής ενημέρωσης θα είναι κορεσμένα από τη μετεκλογική τους κάλυψη και πρόθυμα να βρουν μια νέα ιστορία για κάλυψη. Οι Bunn και Netter προσδιόρισαν ότι η 1^η Δεκεμβρίου ήταν αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα μετά τις εκλογές και αρκετά σύντομο πριν τις διακοπές των Χριστουγέννων. Στην πραγματικότητα, ήταν ένα “νεκρό” σημείο στο ειδησεογραφικό ημερολόγιο και έτσι αποτελούσε τέλεια χρονική στιγμή για την Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS.

Από την ίδρυσή του μέχρι και το 2004, το UNAIDS έχει ως αιχμή του δόρατος της εκστρατείας για την Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS, ετήσια θέματα σε συνεννόηση με τους άλλους παγκόσμιες οργανώσεις υγείας. Από το 2008, το θέμα κάθε έτους για την Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS επιλέγεται από την Παγκόσμια Συντονιστική Επιτροπή της Παγκόσμιας Εκστρατείας κατά του AIDS μετά από εκτεταμένες διαβουλεύσεις με ανθρώπους, οργανισμούς και κρατικές υπηρεσίες που εμπλέκονται στην πρόληψη και τη θεραπεία του HIV/AIDS. Για κάθε Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS από 2005 έως το 2010, το θέμα ήταν “Σταματήστε το AIDS. Τηρήστε την υπόσχεση.” με ετήσια επιμέρους υποθέματα. Αυτό το γενικό θέμα έχει σχεδιαστεί για να ενθαρρύνει τους πολιτικούς ηγέτες να διατηρήσουν τη δέσμευσή τους να επιτύχουν καθολική πρόσβαση στη θεραπεία, φροντίδα και υποστήριξη των ασθενών του HIV/AIDS έως το έτος 2010. Το διάστημα από το 2011 έως το 2015 η Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS θα έχει θέμα “Γνωριμία με το Μηδέν, μηδενίζουμε …τις νέες μολύνσεις, τους θανάτους, τις διακρίσεις”. Είναι μια πρόσκληση αλλά και πρόκληση προς τους δημοσίους και ιδιωτικούς φορείς να κυνηγήσουν αυτόν τον στόχο μέσα από τον επαναπροσδιορισμό των δαπανών για την υγεία και την διαμόρφωση των πολιτικών υγείας.

Σήμερα, τριάντα χρόνια μετά την παγκόσμια πρώτη “εμφάνιση” της επιδημίας AIDS που συντάραξε τον κόσμο και 15 χρόνια μετά την επιτυχή εφαρμογή ισχυρής συνδυαστικής αντιρετροϊκής θεραπείας (HAART) των ασθενών, η Ελλάδα βρίσκεται σε μία κρίσιμη καμπή σε ό,τι αφορά την πορεία της νόσου. Η εξάπλωση του AIDS στη χώρα μας βρίσκεται εκτός ελέγχου! Είναι ενδεικτικό πως στην Ελλάδα στους τοξικομανείς η αύξηση άγγιξε μέσα σε ένα έτος το 1260%, ενώ στον γενικό πληθυσμό της χώρας το 52,7%...

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ.) μέχρι και την 31^η Οκτωβρίου του 2011, έχουν καταγραφεί στο 11.340 περιστατικά HIV λοίμωξης. Από το σύνολο των ατόμων αυτών, 3.235 έχουν εμφανίσει τη νόσο AIDS και 5.500 βρίσκονται υπό αντιρετροϊκή θεραπεία. Συνολικά έχουν χάσει τη ζωή τους 2.152 άτομα. Οι επιστήμονες  έχουν υπογραμμίσει  ότι η πορεία της HIV λοίμωξης παρουσιάζει σταθερά ανοδική πορεία μετά το 2002. Ειδικότερα, ενώ το 2002 ο αριθμός των περιπτώσεων HIV λοίμωξης που δηλώθηκαν στο ΚΕΕΛΠΝΟ ήταν 3,6  ανά 100.000 πληθυσμού, το 2008 ο αντίστοιχος αριθμός έφθασε τις 5,8 περιπτώσεις. Έτσι, το πρώτο δεκάμηνο του 2011 καταγράφεται εντυπωσιακή άνοδος με 7,1 περιστατικά HIV λοίμωξης ανά 100.000 πληθυσμού. Την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου του 2011, δηλώθηκαν στο ΚΕΕΛΠΝΟ 803 νέες περιπτώσεις HIV λοίμωξης, εκ των οποίων οι 686 (85,43%) αφορούσαν σε άνδρες και οι 117 (14,57%) σε γυναίκες. Σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2010, η αύξηση το 2011 ανέρχεται στο 52,7%.

Ωστόσο, όσον αφορά τους χρήστες ναρκωτικών, το πρώτο δεκάμηνο του 2011 παρατηρείται μία δραματική αλλαγή στα χαρακτηριστικά της επιδημίας του HIV στην Ελλάδα. Την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2011 δηλώθηκαν 190 περιστατικά HIV λοίμωξης σε χρήστες, ενώ το αντίστοιχο δεκάμηνο του 2010 ο αριθμός των νέων περιστατικών μολυσμένων χρηστών ήταν μόλις 14! Συγκριτικά με το αντίστοιχο δεκάμηνο του 2010, όπου ο αριθμός HIV λοιμώξεων στους τοξικομανείς ήταν μικρός (2,66%), η αύξηση το 2011 είναι περίπου 1.200%...

Το 2011 πιθανότατα θα αποτελέσει ένα έτος καμπής για την αντιμετώπιση του AIDS, καθώς έγινε φανερό ότι η αντιρετροΐκή αγωγή, και ιδίως η πρωιμότερη χορήγησή της, δεν ωφελεί μόνο θεραπευτικά, αλλά προφυλάσσει από την μετάδοση της νόσου και σε ατομικό και σε επίπεδο πληθυσμού. Η HAART σε συνδυασμό, βεβαίως, με τη λήψη και όλων των άλλων πολύ σημαντικών προφυλακτικών μέτρων είναι δυνατόν να περιορίσει την εμφάνιση νέων μολύνσεων και να αναχαιτίσει την εξάπλωση της νόσου.

Πρέπει να τονισθεί ότι η εκρίζωση της νόσου δεν έχει ακόμη επιτευχθεί! Μέχρι τότε η σωστή και συνεχής ενημέρωση, η λήψη προφυλακτικών μέτρων και η έγκαιρη θεραπεία αποτελούν τα αποτελεσματικότερα μέτρα ελέγχου της εξάπλωσης της νόσου. Οι επιστημονικές έρευνες πάντως προχωρούν και έχουν ενθαρρυντικά αποτελέσματα. Ελπίζουμε πως σύντομα αυτή η Παγκόσμια Ημέρα και ταυτόχρονα το AIDS θα αποτελούν παρελθόν για την ανθρωπότητα!