Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη Rio+20

Η βιώσιμη ανάπτυξη καλύπτει τις ανάγκες του παρόντος χωρίς να διακυβεύεται η ικανότητα των μελλοντικών γενεών να ικανοποιήσουν τις δικές τους ανάγκες. Θεωρείται ως η κατευθυντήρια αρχή για την μακροπρόθεσμη παγκόσμια ανάπτυξη. Η βιώσιμη ανάπτυξη αποτελείται από τρεις πυλώνες: την οικονομική ανάπτυξη, την κοινωνική ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος.

Η Διάσκεψη Rio+20 αποτελεί ακρογωνιαίο λίθο σε μια σειρά από σημαντικές διασκέψεις των Ηνωμένων Εθνών, στην οποία η “Παγκόσμια Συνδιάσκεψη Κορυφής 1992/Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη” ήταν το κέντρο, τοποθετώντας τη βιώσιμη ανάπτυξη ως κορυφαία προτεραιότητα στην ατζέντα των Ηνωμένων Εθνών και της διεθνούς κοινότητας.

Στη Διάσκεψη Rio+20, οι ηγέτες του κόσμου, μαζί με χιλιάδες συμμετέχοντες από τις κυβερνήσεις, τον ιδιωτικό τομέα, τις ΜΚΟ και άλλες ομάδες, θα συναντηθούν για να διαμορφώσουν τρόπους για τη μείωση της φτώχειας, την προώθηση της κοινωνικής ισότητας και την εξασφάλιση της προστασίας του περιβάλλοντος σε έναν ολοένα και πιο πολυάνθρωπο πλανήτη για να ζήσουμε στο μέλλον που θέλουμε.

Η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (UNCSD) διοργανώνεται κατ’ εφαρμογή του ψηφίσματος 64/236 της Γενικής Συνέλευσης (A/RES/64/236) και θα πραγματοποιηθεί στη Βραζιλία στις 20-22 Ιουνίου 2012, προκειμένου να σηματοδοτήσει την 20η επέτειο της Διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη (UNCED) που πραγματοποιήθηκε στο Ρίο ντε Τζανέιρο το 1992, και τη 10η επέτειο της Παγκόσμιας Διάσκεψης Κορυφής για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (WSSD) που πραγματοποιήθηκε στο Γιοχάνεσμπουργκ το 2002. Η Διάσκεψη Rio+20 προσβλέπει στο να είναι μια διάσκεψη με το υψηλότερο δυνατό επίπεδο, συμπεριλαμβάνοντας αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων ή άλλους εκπροσώπους. Η Διάσκεψη θα οδηγήσει σε ένα εστιασμένο πολιτικό έγγραφο.

Η Διάσκεψη θα επικεντρωθεί σε δύο κύρια θέματα:

• Την πράσινη οικονομία στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης για την εξάλειψη της φτώχειας. Η βιώσιμη ανάπτυξη δίνει έμφαση στην ολιστική, δίκαιη και διορατική προσέγγιση στη λήψη αποφάσεων σε όλα τα επίπεδα. Δεν τονίζει απλώς ισχυρές οικονομικές επιδόσεις, αλλά ενδογενεακή και η διαγενεακή ισότητα. Βασίζεται στην ολοκληρωμένη και ισορροπημένη εξέταση των κοινωνικών, οικονομικών και περιβαλλοντικών σκοπών και στόχων τόσο στη δημόσια όσο και την ιδιωτική διαδικασία λήψης αποφάσεων. Η έννοια της πράσινης οικονομίας εστιάζεται κυρίως στην τομή μεταξύ περιβάλλοντος και οικονομίας.
• Το θεσμικό πλαίσιο για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Περιβάλλον και την Ανάπτυξη (UNCED) ήταν μια σημαντική επιτυχία στην ευαισθητοποίηση του κοινού για την ανάγκη ενσωμάτωσης περιβάλλοντος και ανάπτυξης. Στην προπαρασκευαστική διαδικασία για τη Σύνοδο Κορυφής του Ρίο το 1992, υπήρξαν μια σειρά από προτάσεις για τη θεσμική μεταρρύθμιση που να αντιμετωπίζει τις προκλήσεις της βιώσιμης ανάπτυξης. Στη Διάσκεψη εκείνη υιοθετήθηκε μια σειρά κρίσιμων συμφωνιών, συμπεριλαμβανομένης της Διακήρυξης του Ρίο, την Ατζέντα 21, και τις "συμβάσεις Ρίο" (CBD, UNCCD, UNFCCC). Δημιούργησε επίσης νέους διεθνείς οργανισμούς, μεταξύ των οποίων και την Επιτροπή για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, επιφορτισμένη με την συνέχιση της Διάσκεψης του Ρίο, και οδήγησε στη μεταρρύθμιση του Παγκόσμιου Ταμείου Περιβάλλοντος. Δέκα χρόνια αργότερα, η έννοια των τριών αλληλοενισχυόμενων πυλώνων της βιώσιμης ανάπτυξης ενσωματώθηκε στο Σχέδιο Εφαρμογής του Γιοχάνεσμπουργκ 2002 (JPOI). Η ανάγκη να ενισχυθεί το Θεσμικό Πλαίσιο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη (IFSD) αναφέρεται στο κεφάλαιο ΧΙ. Η βιώσιμη ανάπτυξη αναγνωρίστηκε ως γενικός στόχος για τα θεσμικά όργανα σε εθνικό, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο. Το Σχέδιο Εφαρμογής του Γιοχάνεσμπουργκ υπογράμμισε την ανάγκη να ενισχυθεί η ενσωμάτωση της βιώσιμης ανάπτυξης στις δραστηριότητες όλων των σχετικών οργανισμών των Ηνωμένων Εθνών, στα προγράμματα και τα ταμεία, καθώς και στα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Η συζήτηση σχετικά με το Θεσμικό Πλαίσιο για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη περιέχει και το ρόλο των θεσμικών οργάνων που περιλαμβάνουν τους οικονομικούς και κοινωνικούς πυλώνες, π.χ. εξετάζοντας το πώς θα ενταθούν οι προσπάθειες για να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ των διεθνών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων (IFIs) και των πολυμερών τραπεζών ανάπτυξης (MDBs), και του υπόλοιπου συστήματος του ΟΗΕ.

Οι προετοιμασίες για τη Διάσκεψη Rio+20 ανέδειξαν επτά περιοχές που χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή. Αυτές περιλαμβάνουν την αξιοπρεπή απασχόληση, την ενέργεια, τις βιώσιμες πόλεις, την επισιτιστική ασφάλεια και τη βιώσιμη γεωργία, το νερό, τους ωκεανούς και την ετοιμότητα για καταστροφές.

Η Διάσκεψη Rio+20 είναι μια κοινή προσπάθεια ολόκληρου του συστήματος των Ηνωμένων Εθνών. Μια ειδική γραμματεία είναι υπεύθυνη για το συντονισμό και τη διευκόλυνση προσθηκών στην προπαρασκευαστική διαδικασία από όλα τα όργανα του ΟΗΕ. Η Γραμματεία της Διάσκεψης Rio+20 στεγάζεται στο Τμήμα Οικονομικών και Κοινωνικών Υποθέσεων του ΟΗΕ και επικεφαλής είναι ο Γενικός Γραμματέας Sha Zukang, ο οποίος υποστηρίζεται από δύο Εκτελεστικούς Συντονιστές: την Elizabeth Thompson (πρώην Υπουργό Περιβάλλοντος των Μπαρμπάντος) και τον Πρέσβη Brice Lalonde (πρώην Υπουργό Περιβάλλοντος της Γαλλίας). Η προπαρασκευαστική διαδικασία καθοδηγείται από ένα 11-μελές Προεδρείο αποτελούμενο από Πρέσβεις των Ηνωμένων Εθνών από όλες τις περιοχές του κόσμου. Η χώρα υποδοχής, η Βραζιλία, καθοδηγεί τις υλικοτεχνικές προετοιμασίες για τον τόπο διεξαγωγής.

Περισσότερες από 500 παράλληλες εκδηλώσεις που διοργανώνονται από τις κυβερνήσεις, σημαντικές ομάδες, οργανισμούς από το σύστημα του ΟΗΕ και άλλους διεθνείς οργανισμούς θα πραγματοποιηθούν στο RioCentro κατά την PrepCom IIΙ (13-15 Ιουνίου), τις Ημέρες Διαλόγου για τη Βιώσιμη Ανάπτυξης (16-19 Ιουνίου) και τη Σύνοδο Κορυφής (20-22 Ιουνίου).